Yenidoğan bebeklerde sarılık (yenidoğan sarılığı)

Yenidoğan bebeklerde sarılık (yenidoğan sarılığı)

Yeni doğan bebekler neden sarılık olur?

 Bebeğinizin kanındaki bilirubin denilen madde çok fazla olduğunda sarılık meydana gelir. Bu durum bebeğinizin derisini, gözlerinin beyaz kısımlarını ve ağızlarının için sarı görünmesine neden olur.

 Artık ihtiyaç olmayan kırmızı kan hücreleri yıkıldığında vücut bilirubini doğal olarak üretir.  Karaciğer bilirubini bir atık olarak vücutta atılabilecek biçime dönüştürür. Bazen vücut, bu işlemin yapabileceğinden daha fazla bilirubin üretir. Bu olay gerçekleştiğinde vücutta bilirubin birikir ve hem deriniz hem de gözleriniz beyaz kısmı sarı bir renk alır.

 Yeni doğan bebeklerde sarılık olmasının başlıca iki nedeni:

 • Bebekler yetişkinlerin iki katı bilirubin üretirler.

• Bebeklerin karaciğerleri tam gelişmiş değildir ve vücutlarının ürettiği ilave bilirubini işleyemezler.

 Çoğu bebeğin sarılık olması, doğumunun takip eden birkaç gün içersinde meydana gelir. Yaklaşık iki aylık olmalarıyla birlikte, bebeklerin vücudu daha az bilirubin üretir ve sarılık kaybolur.

Belirtileri nelerdir?

Özellikle bebeğinizin koyu bir cilt rengine sahipse, cildinin sarı renkte mi olduğunu söylemek zor olabilir. Bebeğinizin hem gözlerine hem de ağızlarının içine bakmanız gerekebilir. Sarılık olan yeni doğan bebekleri aşağıda belirtilen yerleri hafif sarı bir renk alabilir:

• Deri

• Göz akı

• Ağız içi

Ayrıca, şiddetli sarılığı olan bebekler görülebilecek durumlar:

• Normal olandan daha az emebilirler.

• Daha az tepki veriyorlar gibi ve daha zor uyanıyor gibi görünebilirler.

• Yüksek sesli bir ağlamaları olabilir.

• Halsiz gibi görünebilir

Bebeğinizde sarılık olduğunu düşünüyorsanız ve rahatsız gibi görünüyorsa vakit geçirmeden doktorunuza bunu bildirmelisiniz. Doktorunuz, bebeğinizin kanındaki bilirubin miktarının arttığını düşünüyorsa, bir kan testi yapılmasını isteyecektir. Bebeğinizi tedavi görmesi gerekirse, hastane şartlarında bu tedavi gerçekleşir.

Tedavileri nelerdir?

Işık tedavisi ya da fototerapi

Bir bebeğin bir dizi ultraviyole ışınlarının altına yerleştirilmiş bir beşiğe konulması(ışık tedavisi ya da fototerapi) sarılıktan kurtulmak için neredeyse her zaman işe yarayan basit bir tedavidir. Bu ışınlar bebeğinizin bilirubini (kanınızda bulunan ve derinizi sarı renkte görünmesine neden olan madde) işleme sürecine yardımcı olur.

Işık tedavisi görmek için, bebeğiniz vücudundan 20 santim uzaklıkta ışık kaynağı bulunan bir beşiğe yerleştirilir. Işığın gözlerini zarar vermesini önlemek için bebeğinizin gözlerin bir maskeyle kapatılır. Bebeklerin çoğu ışık tedavisini yaklaşık bir veya iki gün alması gerekir.

Yapılan araştırmalar ışık tedavisi gören bebeklerin daha fazla tedaviye (örneğin, kan değişimi) ihtiyacı olma ihtimali bu tedaviyi görmeyen bebeklerden daha az olduğunu ortaya koyuyor.

Işık tedavisini çok az yan etkisi vardır. Bebeğiniz çok fazla sıcaklayabilir ve susuz kalabilir veya bebeğinizin cildi kızarabilir ya da bir yanık oluşabilir.

Fiber optik ışık tedavisi

Işık tedavisi gören bebeklerin annelerinden ayrılmak zorunda kalmalarıyla ilgili bazı endişeler vardır. Bu durumdan kaçınmak için doktorlar bebeklere ışık tedavisi uygulamanın yeni bir yöntemini inceliyorlar. Bu yöntem fiber optik ışık tedavisi olarak adlandırılıyor.

Fiber optik ışık tedavisi için ,bebeğiniz fiber optik içeren malzemeden yapılmış bir battaniye sarılı olacaktır. Fiberlerden ışık yayılır ve normal ışık tedavisinde olduğu gibi bebeğinizin kanındaki bilirubini etkiler. Fakat bebeğiniz bu tedavi görürken onu tutabilir ve besleyebilirsiniz.

Yapılan araştırmalar fiber optik ışık tedavisinin iyi sonuç verdiğini gösteriyor, fakat bebeğinizin normal ışık tedavisi görmüş olması halinde gerekecek zaman biraz daha uzun süre tedavi görmesi gerekebilir.

 Kan değişimi

Işık tedavisi bebeğinize faydalı olmadıysa ya da bebeğinizin kandaki bilirubin seviyesi çok hızlı yükseliyorsa, doktorunuz bir kan değişimi tedavisi uygulayabilir.

Bu tedavide, bebeğinizden bir miktar kan alınır ve başkasından alınan kanla değiştirilir. Bu bilirubin seviyesini düşürmenin en hızlı yoludur. Bebeğinizin vücudunda geride ne kadar bilirubin kaldığına bağlı olarak, kan değişimi işleminin tekrar yapılması gerekebilir.

Kan değiştirme işlemi, bebeklerdeki çok yüksek bilirubin seviyesini düşürmek için uzun bir zamandan beridir kullanılmaktadır. Doktorlar bu işlemin sonuç verdiği konusunda hem fikirdirler, fakat bu uygulama üzerine yapılmış çok fazla araştırma yoktur.

 Bebeğime ne olacak?

 Sarılık olan çoğu bebek tedavi görmeye ihtiyacı duymaz. Sarılık, herhangi bir tedavi görmeden bir ya da iki hafta içersinde geçer.

 Fakat bebeğinizin bilirubini vücudunda birikirse, muhtemelen ışık tedavisi bunun giderilmesine yardımcı olacaktır.

 Eğer tedaviler sonuç vermediyse ve bilirubin çok fazla biriktiyse, ciddi sorunlar meydana gelebilir. Kernikterus olarak adlandırılan bir sorun, bebeğinizin beynini etkileyebilir. Bunun olması neticesinde bebeğinizde işitme kaybı öğrenme güçlüğü ve geç gelişme gibi durumlar ortaya çıkabilir. Fakat bu tür sorunlar çok nadir görülür.

 

Yazar: Dr. Bedri Ergun TOPSEVER
Makale Tarihi: 15/03/2011

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tweet